نقش محیط سایبر در وقوع جرایم

: امروزه بحث تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات جدید، که تجلی روشن آن پدیدار گشتن محیط سایبراست، مسأله مهمی را تحت عنوان شناسایی سوءاستفاده هایی که از این محیط به عمل می آید، پش روی بشر قرار داده است. در واقع به همان میزانی که ابزارها و فناوری های اطلاعاتی برای جامعه سودمند واقع می شوند، می توانند موقعیت های مخاطره آمیز جدید نیز ایجاد کنند، واقعیت آن است که پیدایش فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی، فرصت های جدید برای افراد در تمام سطوح جامعه بوجود آورده است تا خواسته های درونی خود را که در دنیای فیزیکی امکان ظهور و بروز نمی یابند، ابراز کنند. مرتکبین جرایم سایبری لزوماً ابر تبهکار نبوده اند و نیازی به تخصص و مهارت بالایی برای انجام اعمال مجرمانه خود ندارند و با داشتن آگاهی های رایانه ای معمول نیز خواهند توانست به نتایج شوم مورد نظر خود برسند. اگر چه میزان جرایم ارتکابی از سوی مردان بیشتر است اما باید دانست زنان، کودکان و حتی افراد مسن هم گاهی دست به ارتکاب بزه در محیط سایبر میزنند. مهمترین خصوصیات بزهدیده شناسی این فضا را باید در بالا بودن رقم سیاه جرایم و بزه دیده شدن تعداد بی شمار افراد بواسطه یک جرم دانست. ذات مخفی و پوشیده محیط سایبر به همراه سایر ویژگی های این محیط نظیر امکان گمنام ماندن هویت مرتکب، گسترده بودن، گزینشی بودن اطلاعات، قابل کنترل نبودن و... بستری مناسب جهت جولان دادن مجرمین سایبری و ارتکاب جرایم سایبری فراهم می آورد. جرایم سایبری در مقایسه با جرایم محیط واقعی دارای ویژگی های خاصی هستند از جمله: عدم مجاورت مرتکب و بزه دیده، فراوانی جرم و بزهدیدگان، سهولت ارتکاب جرم، وسعت ضرر ناشی از جرم، و همین ویژگی ها لزوم توجه هر چه بیشتر به عوامل تأثیرگذار در ارتکاب جرم سایبری را مورد تأکید قرار می دهد. عوامل فردی همچون انگیزه های گوناگون و میزان دانش و تخصص فرد در کنار عوامل محیطی نظیر غیر واقعی پنداشتن محیط سایبر، امکان گمنامی هویت بی هنجاری سایبری و وجود فرصت های کلی مجرمانه از مهمترین عوامل تأثیرگذار در ارتکاب جرم در محیط سایبر می باشد. روشن است که این عوامل محیطی در واقع بیان کننده جنبه های تاریک محیط سایبر می باشند که نقش انکارناپذیری در ارتکاب جرائم گوناگون سایبری دارد.